Macar vergi sistemi: Şirketlere ve İşletmelere kapsamlı rehber

2. Macaristan’da Katma Değer Vergisi (KDV)

KDV’ye gözetim

Katma Değer Vergisi (KDV) Macar hükümetin en önemli gelir kaynaklarından biridir ve vergi sisteminin ana unsurudur. Macaristan da AB üyesi olduğu için Macaristan’da KDV’yi Avrupa Birliği’nin genel KDV çerçevesi belirlemektedir ama bunun dışında ayırt edici özellikleri de vardır. KDV sistemi ürünler ve hizmetler satışına ihmalata ve AB içinde olan yatırımlara yöneliktir.

Macaristan’daki KDV oranları

Avrupa Birliği içinde en yüksek KDV oranı Macaristan’dadir. Bu oran şimdilik 27%. Ürünlerin ve hizmetlerin çoğuna uygulanmaktadır böylece ulusal bütçeye en önemli katkı sağlamaktadır. Bazı sektörleri desteklemek ve temel ürünlerin uygun maliyetine sağlanmak için Macaristan indirimli KDV oranı uygulamaktadır:

5% İndirilmiş oran:

• Süt, ekmek, tavuk gibi bazı temel gıda ürünleri.
• Farmakolojik ürünler ve tıbbı cihazlar.
• Kıtaplar, gazeteleri ve e-yayınları.
• Özel şartlar altında inşa edilen yeni meskun emlaklar.

18% İndirilmiş oran:

• yüksek yağı oranı içeren süt ve belli unlu mamülleri gibi bazı gıda ürünleri 
• Otelde kalma ve kısa süreli konaklama gibi konaklama hizmetleri

İstisnalar: bazı işlemler KDV bakımından tamamen istisnadır. Bunlar:

• Finansal ve sigorta hizmetleri.
• Eğitim hizmetleri.
• Sağlık bakımı hizmetleri.
• Kültürel ve yardım müesseseleri.

KDV tescili
Yıllık kazançları 12 milyon HUF’tan (yaklaşık 30,000 EUR) fazla olan Macaristan’da faaliyet yapan şirketlerin KDV için kayıt olmaları lazımdır. 

Macaristan’da gelir sağlayan veya hizmet veren yurt dışında yerleşik şirketlerlerin de faaliyetleri macar KDV’ye dahil olduğu durumunda Macaristan’da kaydolmaları lazımdır.

AB içinde olan yatırımlar
AB içinde olan yatırımlar bakımından AB üyesi olarak Macaristan AB KDV belirlemesine dahildir. Bu demektir:

• AB üyesi ülkelerin arasında yapılan alışveriş müşterinin alıcı ülkede KDV kayıtlı şirketi var olduğu durumunda KDV bakımından sıfır oranlı sayılmaktadır. 
• Başka bir AB ülkesinden alınan ürünler sorumlu sıfatıyla KDV altına girerler, bu durumda giriş ve çıkış KDV de macar alıcının sorumluluğu.

KDV uygunluk ve Başvuru
Macar işletmeler düzenli olarak KDV beyannamesi yapmak zorundadır. Şirketin büyüklüğüne ve yıllık kazancına göre genellikle aylık, veya üçer aylık dönemlerde yapılması gerekmektedir. En önemli gereksinimler:

• Macar KDV faturalanmaya uygun satıcının KDV’sini ve KDV miktarını içeren fatura vermek.
• Doğru verilerin en az 8 yıl geriye uzanan Macar vergi hukukuna uygun kayıtlı tutulmak.

KDV’nin şirketlere olan etkisi
Macaristan KDV oranı yüksek olan şirketler için hem olanak hem zorluk sağlamaktadır:

• Zorluklar: 27% sabit vergi oranı fiyatlama stratejileri ve tüketicinin davranışlarını özellikle fiyat odaklı sektörlerin müşterileri bakımından doğrudan etkilemektedir.
• Olanaklari: diğer AB ülkelerine olan ihracat sırasında KDV sıfır oranlı olduğundan faydalanabilmek ve böylece daha geniş Avrupa piyasasında rekabeti büyütebilmek.

Önemli istatistikler

• Macaristan tüm vergi gelirinin 30%’dan fazlası KDV’den oluşmaktadır ve bu ulusal bütçeye olan katkısındaki merkezi rolunun göstergesidir.
• Macaristan yüksek KDV oranına rağmen sert infazı ve dijitalizasyon kullandığından dolayı KDV kurallarına uymayı sağlamaktadır.

Sektöre özel KDV uygulamaları
Bazı sektörler hakkında özel KDV kuralları uygulanmaktadır:

• Gayrimenkulü: Yeni konutlara indirilmiş KDV oranı 5%, uygulanmaktadır ama bu oran hükümet tarafından sürekli kontrol edilmektedir. Mülkiyetin yeniden satılması KDV’sizdir.
• Turizm: Otelde kalma gibi konaklama hizmetlerinde vergi oranı, 18% indirilmiş vergi oranıdır, ve bu Macaristan’i uluslararası turistlerin ilgi odağı kılmaktadır.
• Sağlık hizmetleri ve Eğitim: Bu sektörler genellikle KDV’sizdir. Tüketicilerin temel hizmetlerden faydalandıklarında finansal yüklerini hafifletmektedir.

3. Vergi ve Girişimciler

a) Basitleştirilmiş Vergi sistemleri

• Macaristan küçük işletmelere ve firmalara idari zorlukları ve kurallara uymalarını kolaylaştırmak adına basitleştirilmiş vergi sistemi sunmaktadır. 

b) KATA (küçük işletmelere yönelik sabit vergi sistemi)

• KATA küçük işletmelere ve kendi işinde çalışanlara uygun sabit oranlı vergi türüdür. Girişimciler aylık sabit bir vergi ücreti, 50,000 HUF, (~ 140 EURO) ödemektedir. Senelik kazançları 18 milyon HUF (~ 50,000 EUR) geçmemesi şartıyla.
• KATA kişisel gelir vergisini ve sosyal sigortaya gereken katkıyı da sağlamaktadır. Bu vergi türünden en çok kendi işinde çalışanlar ve küçük oranlı hizmet sağlayanlar fayda sağlamaktadır.
• KIVA küçük ve orta boyutlu firmalar için seçilebilir bir şirket vergi çeşididir. Şirketin büyümesine ve nakit akışına dayalı olarak hesaplanan 10% oranlı bir vergi türüdür.
• KIVA az personeli ve az geliri olan şirketlerin vergi ödemesini basitleştirmektedir. Yeni kurulan şirketlere idealdır.

d) Kişisel gelir vergisi

1. Özel girişimciler gelirlerinden kişisel vergi ödemek zorundadır. Macaristan’da bunun oranı 15%.
   İndirime uygun masrafları mesela işletmekle ilgili masraflar vergi miktarını azaltabilir böylece girişimcilere kolaylık sağlamaktadır.

4. Sosyal katkılar ve sigorta ücreti

İşverenlerin katkıları

• Macaristan’da işverenler personelleri için sosyal katkıda bulunmak zorundadır.
  En önemli katkılar:
  • Sosyal katkı vergisi: brüt gelirin 13%
  • Eğitim amaçlı katkı: brüt gelirin 1.5%

Çalışanların katkıları

• Çalışanlar brüt gelirlerinden aşağıdaki katkıda bulunmak zorundadır:
  • Emeklilik katkısı: 10%
  • Sağlık sigorta ve iş piyasası katkısı: 8.5%
• bu miktar çalışanların maaşından doğrudan kesilmektedir.

Kendisine çalışanların katkıları

• KATA veya başka şekilde vergilerini ödeyen girişimcilerin sağlık sigortalarını ve sağlık bakımlarını sağlamak için sabit veya yüzde temelli katkıda bulunma zorunlulukları vardır.

5. Vergi idaresi ve uygulaması

Ulusal Vergi ve Gümrük Dairesi(NAV)

• Macar NAV vergileri toplamakta ve infaz etmektedir. Şirketlerin ve girişimcilerin NAV ile irtibatta olmaları, kaydolmaları, başvuruda bulunmaları ve denetlemelere tabi tutulmaları lazımdır.

Elektronik vergi sistemi

• Macaristan sağlam e-vergi sistemine sahiptir bunun dahilinde vergi beyanı ve ödeme de mümkündür. Bu sistem şirketler için etkinliği arttırmaktadır ve aynı zamanda evrak işlerini azaltmaktadır.

Uymama durumunda verilen cezalar

• Vergi kurallarına uymama durumunda ceza kesilebilir, faiz veya hukuki eylem uygulanabilir. Cezalara maruz kalmamak için işlemleri zamanında ve doğru olarak yerine getirmek gereklidir.

6. Çifte vergi anlaşmaları

Aynı gelirden iki sefer vergiye tabi tutulmayı önlemek için Macaristan sayılı ülkeyle çifte vergi antlaşma imza atmıştır. Bu antlaşmalar özellikle uluslararası ve yurtdışında olan şirketler için faydalıdır.

Önemli unsurlar:

• Macaristan ve bir başka ülke arasında vergi hakların tahsis edilmesi
• Kar payında, faizde ve telif hakkı ücretinde indirilmiş vergi oranları
• Vergi kredisi ve muafiyet gibi hafifletme metotları

7. Vergi teşvikler ve burslar

Yatırım amaçlı teşvikler

Macaristan ana sektörlere, mesela araştırma ve gelişim, yenilenebilir enerji ve üretim alanına yatırım yapan şirketlere vergi indirimi sunmaktadır. Bu teşvikler indirimleri ve muafiyet içerebilir.

AB fonları

Macaristan AB üyesi olarak Avrupa Birliği’nin fon programlarından faydalanmaktadır. AB öncelikli projelerde yer alan şirketler finansal destek için başvurabilir.

Şirket kurmak için yardım

Hükümet girişimcilere finansal yardımı, vergi avantajı içeren programları ve gelişim için gerekli kaynakları sunmaktadır.

8. Macar vergi sisteminde gelecekteki eğilimler

Dijitalleşme

Macaristan şeffaflığı ve kurallara uyumluluğu artırmak için vergi sektöründe dijital alt yapıyı geliştirmektedir. Çevrimiçi faturalama ve eşzamanlı KDV beyanı sistemi şirketler için zorunludur.

Yeşil vergileme

AB’nin ıklım açısından hedeflerine uyan çevresel vergiler dikkat çekmektedir. Enerji ve ulaşım alanında faaliyet gösteren şirketler yeşil yatırım konusunda yeni sorumluluklarla ve olanaklarla karşı karşıyadır.

Küresel vergi düzeltilmesi

Macaristan da doğru vergileme ve vergi ödememeyi önlemek için Ekonomik işbirliği ve kalkınma teşkilatın matrah aşındırması ve kar aktarımı küresel girişimleri entegre etmektedir.

Sonuç

Macaristan vergi sistemi rekabetçi oranlardan, aerodinamik sistemlerden ve sektöre özel sorumluluklardan oluşmaktadır.  Şirketlere ve girişimcilere Macaristan’da başarılı olmaları için şirket vergisinin ayrıntılarını, vergilerin idaresini, KDV’yi ve sosyal katkıları anlamaları gereklidir. Macaristan uygun vergi politikası ile, stratejik lokasyonu ile, şirketlerin büyümesi ve girişimi için cazip bir hedeftir. Ülkenin dijitalleşme ve sürdürülebilirlik ve vergi sistemi alanında gösterdiği gelişimi ile şirketlerin topluluğuna yeni olanaklar ve aynı zamanda imtihanlar da sunmaktadır.

Macaristan vergi sistemi hakkında daha fazla bilgi edinmek için buraya tıklayın:

https://firmaxhungary.com/services/tax-advisory-in-hungary/